10 listopada 2016 w Lipsku podczas trwania targów Denkmal, zaraz po ceremonii wręczenia nagród Bernarda Remmersa odbyła się międzynarodowa konferencja IEEMR 2016. Celem wydarzenia jest wymiana doświadczeń w zakresie konserwacji zabytków architektury. Konferencja spotkała się z dużym zainteresowaniem środowiska konserwatorskiego z wielu krajów.

Wśród kilkuset zaproszonych uczestników znalazła się także spora, bo prawie 50-osobowa reprezentacja z Polski. Wydarzenie otworzył Klaus Boog reprezentujący zarząd Remmers AG. W swojej prelekcji przedstawił firmę Remmers jako partnera w zakresie projektowania i implementacji technologii w renowacji budowli i konserwacji zabytków w Europie i na świecie. Zaproszeni przez firmę Remmers prelegenci z Polski, Belgii i Wielkiej Brytanii przedstawili wybrane przykłady konkretnych projektów i szczególnie interesujących realizacji. Jacek Olesiak, konserwator dzieł sztuki pracujący w Remmers Polska, opowiedział o obiektach z Polski zgłoszonych do nagrody Bernarda Remmersa 2016, którymi były;

– świątynia Hatszepsut w Egipcie z XVI/XV w p.n.e. znajdująca się na liście światowego dziedzictwa UNESCO, w której polscy archeolodzy i konserwatorzy od ponad 20 lat w ekstremalnych, pustynnych warunkach stosują z sukcesem produkty Remmers służące konserwacji i restauracji monumentalnego kamiennego i polichromowanego grobowca-świątyni królowej Egiptu;

– budynki dawnej kopalni na terenie Nowego Muzeum Śląskiego w Katowicach wyremontowane przez firmę Konior FPB. Zdewastowany budynek szybu Warszawa poddany został kompleksowej renowacji elewacji i wnętrz i stał się elegancką restauracją kryjącą we wnętrzu stare urządzenia maszynowni. Odnowiony XIXwieczny budynek jest ozdobą w kompleksie nowoczesnej architektury muzeum;

– willa profesora Romualda Gutta w centrum Warszawy – cudem ocalała z pożogi wojennej, surowa w formie, z elewacją z szarej cementowej cegły; dom i pracownia wielkiego architekta, a jednocześnie jedna z ostatnich realizacji konserwatorskich firmy Monument Service.

Obiekt ten został szczegółowo opisany w kolejnej prezentacji Marcina Kozarzewskiego, konserwatora oraz wykładowcy na wydziale konserwacji ASP w Warszawie i właściciela firmy Monument Service. W interesującej prezentacji przedstawił historię powstania cegły cementowej – wynalazku profesora Gutta, z której zbudował on nie tylko własny dom, lecz także wiele ogromnych gmachów w Warszawie, Gdyni, Lwowie i innych miastach międzywojennej Polski. W prezentacji został też pokazany wpływ profesora na architekturę europejskiego modernizmu. Ciekawym wyzwaniem konserwatorskim
dla firmy Monument Service stał się remont i konserwacja elewacji zabytkowego budynku – willi własnej Romualda Gutta, której nadano współczesne funkcje z zachowaniem autentyzmu formy. Prace remontowe i konserwatorskie biegły wielotorowo: od hydroizolacji fundamentów i termoizolacji od wewnątrz, poprzez spinanie kotwami spiralnymi spękanych murów aż do czyszczenia i wzmacniania, napraw lica cegły, jej spoinowania i hydrofobizacji. Wszystkie prace Monument Service wykonał stosując technologie Remmers. Konserwatorzy położyli nacisk na odtworzenie co do najmniejszego szczegółu pierwotnego wyglądu budynku, garażu i ogrodzenia zbudowanych z szarej cementowej cegły oraz ogrodu, które w zamyśle architekta stanowiły przenikającą się całość.

Remmers z Belgii, współautor produktu Arte Mundit i sukcesu w oczyszczaniu wielu prestiżowych wnętrz budynków. Arte Mundit do czyszczenia powierzchni architektonicznych w zabytkowych wnętrzach powstaje na bazie specjalnej odmiany naturalnego lateksu. Zastosowany we wnętrzach budynków usuwa wieloletnie zanieczyszczenia z powierzchni takich jak: kamień naturalny, cegła, terakota, beton, tynk i marmur. W przeciwieństwie do wielu innych metod, czyszczenie za pomocą Arte Mundit może się odbywać także w trakcie użytkowania budynku. Materiał ten nakłada się zazwyczaj metodą natryskową a na mniejszych powierzchniach pędzlem. Na skutek odparowania wody dyspersja lateksowa polimeryzuje do postaci elastycznej błony, która trzyma się powierzchni. Po jednym do trzech dni błona zostaje ściągnięta, a wraz z nią znaczna większość zanieczyszczeń. Pozostałe obluzowane zanieczyszczenia można szybko usunąć za pomocą zwilżonej gąbki.

Adrian Atwood, Project Director w londyńskiej firmie konserwatorskiej DBR, przedstawił realizację zadania oczyszczenia wnętrz Westminster Hall. Budowla powstała w XI wieku i była największą średniowieczną salą w tym okresie. Westminster Hall wraz z Westminster Abbey i kościołem św. Małgorzaty znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Westminster Hall, kilkakrotnie przebudowywany i spalony w XIX wieku, jest zbudowany z wielu różnego rodzaju kamieni z Caen, Bolougne, Reigate, Portland, a także zawierających związki magnezu wapieni z Yorkshire. Czyszczenie Arte Mundit przyniosło oczekiwane rezultaty bez szkodliwych skutków ubocznych. Usunięto kilkusetletnie zabrudzenie, pozostawiając patynę czasu. Prace prowadzono bez zamykania dla zwiedzających obiektów Pałacu Westminsterskiego, a płachty zdjętego lateksu Arte Mundit zostały specjalnie wyeksponowane w instalacji The Ethics of Dust artysty Jorge Otero-Pailos.

Jacek Olesiak
Dział Ochrona Budowli
Product manager Renowacje
Remmers Polska Sp. z o.o.
Fot. autor