W naszym kraju dużymi osiągnięciami w dziedzinie rewitalizacji może pochwalić się Łódź. To kiedyś tętniące życiem miasto, po upadku przemysłu włókienniczego do niedawna przedstawiało opłakany widok. Jednak z każdym rokiem przybywa budynków, którym właściciele, gmina, a coraz częściej też prywatni inwestorzy przywracają świetność.
Przedstawiamy dwa wybitne obiekty, które dzięki zabiegom remontowym i konserwatorskim odzyskały dawne piękno. Cieszą oko mieszkańców, ale zdobywają należne uznanie także w opinii europejskich koneserów zabytkowej architektury XX wieku.
Willa Leopolda Kindermanna – dziś Miejska Galeria Sztuki.
Jednym z najświetniejszych przykładów secesyjnej architektury w Łodzi jest willa Leopolda Kindermanna przy ulicy Wólczańskiej 31/33. Przepiękny gmach dla fabrykanta Leopolda Kindermanna zaprojektował wybitny architekt Gustaw Landau Gutenteger. Jak wynika z daty widocznej na elewacji, willa przy Wólczańskiej stanęła w 1903 r. Elewację zdobią motywy roślinne, a wejście przykrywa portyk wsparty na kolumnach imitujących pnie drzew jabłoni. Wzrok przyciągają rzeźby oraz zróżnicowane fakturalnie tynki; gładkie, boniowane i żłobkowane. Bogato zdobione, w większości oryginalne okna drzwi mają różne kształty i formy. Dzisiaj w willi Kindermanna mieści się Miejska Galeria Sztuki.
W latach 2011–2013 został przeprowadzony generalny remont konserwatorski budynku przez generalnego wykonawcę firmę Ciałbud – Wiesław Ciałkowski z Radzymina, według projektu i pod nadzorem architekt Ariany Gano-Kotuli z firmy Arkona z Bytomia.
Remont polegał na odtworzeniu hydroizolacji fundamentów, renowacji piwnic, więźby dachowej, snycerki, stolarki otworowej, a w końcu na dekoracji sztukatorskiej konserwacji i rekonstrukcji żłobkowanych tynków wykonanych z cementu romańskiego. Prace hydroizolacyjne, renowacyjne i konserwatorskie wykonano stosując produkty z katalogu Remmers. Dotyczy to materiałów systemu Kiesol i tynków renowacyjnych wykorzystanych w celu hydroizolacji i osuszenia piwnic budynku, mas sztukatorskich na bazie cementu romańskiego, impregnatów i farb do laserunkowego malowania tynków oraz impregnatów Adolit i lakierów Induline do okien i drzwi wewnętrznych i zewnętrznych. Można powiedzieć, że remont i konserwacja Willi Kindermanna jest wzorcowym przykładem doskonale wykonanych prac jednocześnie będąc wizytówką spektrum technologicznego Remmers.
Nagroda Iconic Houses Foundation dla willi Kindermanna
Pod koniec 2015 r. willa Kindermanna znalazła się na prestiżowej liście Iconic Houses – spisie najwybitniejszych pod względem architektonicznym domów na świecie. Organizacja Iconic Houses Foundation stawia sobie za cel popularyzowanie wiedzy na temat wybitnych realizacji architektonicznych, gromadzenie dokumentacji projektowej na ich temat, ale i promowanie idei udostępniania takich domów zwiedzającym. Na liście najpiękniejszych XX-wiecznych domów świata są takie ikony architektury, jak Casa Batlló Antonio Gaudíego w Barcelonie czy Taliesin West Franka Lloyda Wrighta w Scottsdale w Arizonie.
Pałac Karola Poznańskiego wizytówką „Ziemi obiecanej” i świata muzyki.
Drugą realizacją, w której Remmers aktywnie uczestniczył, jest renowacja dawnego pałacu Karola Poznańskiego, wzniesionego w latach 1904–1908 według projektu Adolfa Seligsona. Jest to jedna z najciekawszych i najokazalszych rezydencji w Łodzi, będąca często plenerem filmów. W pałacu na rogu ul. Gdańskiej i 1 Maja mieści się obecnie Akademia Muzyczna. Budynek składa się z części frontowej i dwóch skrzydeł bocznych, ustawionych pod kątem prostym. W narożnikuumieszczony został ryzalit, przykryty kopułą. Pałac Karola Poznańskiego, podobnie jak willa Kindermanna, został ozdobiony dekoracjami wykonanymi z cementu romańskiego.
Od projektu do sukcesu
Projekt architektoniczny dotyczący renowacji obiektu wyszedł z pracowni Marciniak&Witasiak z Łodzi i został zrealizowany przez konsorcjum firm PKOZ i VIKBUD. Prace prowadzone pod nadzorem służb konserwatorskich trwały kilkanaście miesięcy i zakończyły się w zeszłym roku. Zakres zadań dotyczył hydroizolacji pionowej budynku i konserwacji elewacji. Trudność polegała na skali problemów remontowych i konserwatorskich do rozwiązania w stosunkowo krótkim czasie, w dodatku podczas funkcjonowania Akademii Muzycznej. W monumentalnym projekcie pałacu przeplatają się elementy zaczerpnięte z architektury renesansu, baroku i secesji. Elewacje zdobione są setkami ornamentów, tynkami imitującymi ciosy kamienne, ogromną ilością różnorodnych dekoracji wykonanych z cementu romańskiego, które trzeba było poddać konserwacji lub zrekonstruować. Zakres prac był ogromny: od dachu i elewacji, przez ogród ze starodrzewem, do stylowego ogrodzenia. Ponadto dawną świetność odzyskał ogród zimowy na pierwszym piętrze. Prace rozpoczęto od narożnego półokrągłego ryzalitu zwieńczonego kopułą. Wykonawcy prac musieli usunąć warstwy farb i zacierek, a z części wcześniej niemalowanych – grubą, ciemnoszarą, wręcz czarną warstwę zabrudzeń metodą strumieniowania ścierniwem. Najbardziej osłabione dekoracje wzmacniano poprzez wielokrotne nasączanie odlewów i tynków preparatem KSE 300. Ubytki gładkich tynków i dekoracji sztukatorskich uzupełniano stosując zaprawę Fugen und Ergänzungsmörtel RZ w dobranej kolorystycznie wersji na bazie francuskiego cementu romańskiego. Hydrofobizację wykonano stosując mikroemulsję silikonową Funcosil WS. Scalenie laserunkowe tynków i dekoracji sztukatorskiej przeprowadzono w ograniczonym zakresie, stosując farby silikonowo-wapienne Historic Lasur. Oryginalny wygląd odzyskała oranżeria, jedna z najpiękniejszych w Polsce. Remont objął też ogrodzenie i park, w którym wytyczono alejki, zainstalowano oświetlenie i zasadzono rośliny nawiązujące do ornamentów na ogrodzeniu. Była to rewitalizacja, w której chodziło o zachowanie jak największej ilości substancji pierwotnej i odtworzenie prawdziwego ducha i klimatu budowli wraz z otoczeniem.
Spuścizna architektoniczna w postaci bogato zdobionych i wyposażonych pałaców i kamienic w stylu historyzmu i secesjito coś, czego z pewnością można pozazdrościć Łodzi.
Opracowanie Jacek Olesiak
Remmers Polska Sp. z o.o.
Fotografie: autor
Oś reprezentacyjna miasta
Port i jego architektura
Ulice zabytkowego śródmieścia
Miasto modernizmu
Konserwacja modernistycznych wnętrz
Powojenne dziedzictwo miasta
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Mecenas Kultury Miasta Krakowa
Nagroda "Złotego Pióra"
Złoty Krzyż Zasługi
Czytaj więcej