Polskie zamki to najwspanialsze światowe przykłady zabytków sztuki gotyckiej i renesansowej. Choć w pierwszej połowie XX wieku niedoceniane i przeważnie zaniedbywane, obecnie znów odzyskują utracone znaczenie i blask, dzięki renowacjom i adaptacjom na centra kultury, muzea oraz obiekty rekreacyjno-wypoczynkowe. Aby zabytkowe budynki mogły spełniać swoje nowe role, zachowując jednocześnie pierwotny kształt i styl architektoniczny, w procesie renowacji wykorzystywane są najszlachetniejsze materiały budowlane. Wienerberger posiada w ofercie produkty, których klasyczne kształty nie zmieniły się od lat. Modele dachówek ceramicznych Koramic, jak: Karpiówka, Holenderka, Marsylka, czy Mnich-Mniszka, łączą jednak tradycyjne kształty i wzornictwo z najnowocześniejszą technologią produkcji, spełniając wysokie kryteria konserwatorów zabytków.

 Największym w Europie zabytkiem epoki gotyku jest zamek w Malborku, który w 1997 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Dawna siedziba zakonu krzyżackiego, obecnie jest zajmowana przez historyczno-artystyczne muzeum i jednocześnie placówkę kulturalną, gdzie zgromadzono 40 tysięcy muzealiów. Zespół zamkowy o powierzchni ponad 20 hektarów zbudowano z cegły i pokryto dachówką w kolorze naturalnej czerwieni. Do renowacji pokrycia starej ludwisarni użyto wyprodukowanych na specjalne zamówienie dachówek Mnich-Mniszka marki Koramic w nietypowym kolorze, łączącym rustykalną angobę i brązową glazurę.

Najbardziej uznanym zabytkiem sztuki i historii w Polsce jest zamek na Wawelu. Dawna siedziba królów to obecnie ośrodek badań kulturowych i archeologicznych, a także wspaniałe muzeum z ponad 71 salami wystawowymi.

Obiekt, którego pierwsze części powstały w XI wieku, był wielokrotnie rozbudowywany i odnawiany. Teraz obszerny zespół zamkowy zachwyca renesansowymi krużgankami, salami reprezentacyjnymi, ogrodami królewskimi, a także fortyfikacjami. Na najwyższej z trzech, w pełni zachowanych, baszt, nazywanej Senatorską, oraz na budynkach administracyjnych położona jest dachówka Koramic, modele Mnich-Mniszka oraz Karpiówka w naturalnej czerwieni.

XIV-wieczny kompleks zamkowy w Lidzbarku Warmińskim jest jednym z najcenniejszych zabytków architektury gotyckiej w Polsce. Była siedziba biskupów warmińskich, zbudowana z cegły i kamienia, po przeprowadzonych w ostatnich latach renowacjach znów zachwyca monumentalnością i średniowieczną estetyką. Na uwagę przede wszystkim zasługuje potężna wieża obronna, o 14 kondygnacjach, w części północno-wschodniej, a także przepiękne krużganki na dziedzińcu, przyrównywane do tych na Wawelu. W części reprezentacyjnej urządzono muzeum, gdzie można podziwiać zbiory sztuki gotyckiej, portrety, elementy wyposażenia czy dokumenty związane ze słynnymi mieszkańcami zamku, np. Ignacym Krasickim czy Mikołajem Kopernikiem. Architektura uzupełniona jest przez budynki przedzamcza, m.in. barokowy pałac bp. Grabowskiego, magazyn solny i Basztę Prochową. W tej części kompleksu znajduje się obecnie luksusowy hotel, którego dach podczas renowacji pokryto dachówką marki Koramic – Holenderką Cavus 14 w naturalnej czerwieni, a na strażnicy zastosowano Mnicha-Mniszkę o tym samym kolorze.

Zamek Kliczków został ufundowany przez księcia Bolka I Surowego pod koniec XIII wieku i pełnił początkowo funkcję warowni granicznej. Pod koniec XIV wieku obiekt przeszedł na własność rodziny Rechenbergów i aż do połowy XX wieku był rezydencją rodów arystokratycznych. Największą jego przebudowę przeprowadził pod koniec XIX wieku hrabia Fryderyk Herman Jan Jerzy zu Solms-Baruth. Zatrudnił on niemieckich architektów, którzy przekształcili zamek w neorenesansowy pałac dworski. Wtedy m.in. powstała zachowana do dziś

sala balowa z przepiękną sztukaterią na suficie, a na ponad 80 hektarach założono park krajobrazowy z elementami neoromantycznymi. Po II wojnie światowej zabytkowym obiektem zarządzały: Nadleśnictwo Bolesławiec, Wojsko Polskie, Politechnika Wrocławska. Dopiero w latach 80. zamek przejęła prywatna firma, która przeprowadziła jego całkowitą rewitalizację, w celu utworzenia centrum konferencyjno-wypoczynkowego. Do renowacji dachu zastosowano idealnie komponującą się z dworkową estetyką Karpiówkę Koramic w kolorze antracytowej angoby.

Zamek Królewski w Niepołomicach, ufundowany przez Kazimierza Wielkiego w połowie XIV wieku, aż do XVII wieku stanowił wypoczynkową rezydencję królewską, dzięki czemu nazywany jest również drugim Wawelem. Za czasów króla Władysława Jagiełły Niepołomice zyskały także znaczenie polityczne – organizowano tu zjazdy koronne i sądy. Na początku XVI wieku król Zygmunt Stary dokonał gruntownej przebudowy zamku, nadając mu formę czworoboku z dziedzińcem wewnętrznym. Niestety, w 1550 pożar zniszczył jego znaczną część, dlatego Zygmunt August ponownie przystąpił do przeprowadzania zmian w rezydencji królewskiej. Wybudowano m.in. klatki schodowe od strony dziedzińca i wspaniałe krużganki, które możemy podziwiać do dziś. Niestety, najazd Szwedów położył kres świetności zamku w Niepołomicach. Przez lata zmieniali się zarządcy obiektu, którzy przyczyniali się do coraz większej dewastacji, np. po rozbiorze Polski Austriacy przeznaczyli go na koszary, a w czasie I wojny światowej pełnił funkcje mieszkaniowe i magazynowe.

Dopiero na początku lat 90., gdy zamek stał się własnością gminy Niepołomice, przeprowadzono jego kompleksową renowację i stworzono tu centrum wypoczynkowo-kulturalne. Na dachach została położona jedna z najbardziej klasycznych dachówek dostępnych w ofercie firmy Wienerberger – półokrągła Karpiówka w kolorze naturalnej czerwieni.

Zamek w Pieskowej Skale został ufundowany najprawdopodobniej przez Kazimierza Wielkiego i pełnił funkcję warowni na szlaku handlowym z Krakowa na Śląsk. Pod koniec XIV wieku król Ludwik Węgierski oddał zamek w dzierżawę swojemu sprzymierzeńcowi Piotrowi Szafrańcowi. Natomiast już w 1422 roku kolejny z rodu pan Pieskowej Skały otrzymał ją na własność od Władysława Jagiełły za zasługi w bitwie pod Grunwaldem. Właśnie za rezydencji Szafrańców obiekt zyskał renesansowy kształt, który po wielokrotnych zniszczeniach i odbudowach na przestrzeni wieków został odtworzony dopiero podczas ostatniej renowacji, w latach pięćdziesiątych XX wieku. W trakcie prac odsłonięto wspaniałe krużganki, malowidła ścienne, maszkarony, portale i obramienia okienne z okresu odrodzenia. Obecnie mieści się tu Oddział Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu, obejmujący reprezentacyjny czteroskrzydłowy zespół zabytkowy, do którego przylega park krajobrazowy. Dwie baszty zamku pokryte są dachówkami Mnich-Mniszka marki Koramic.

W latach dwudziestych XIV wieku Konrad I Namysłowski przekształcił warownię kasztelańską w Oleśnicy w otoczony murami obronnymi ceglany zespół zamkowy z masywną, cylindryczną wieżą. Jednak pierwotny gotycki styl obiektu już w XVI wieku został zastąpiony renesansowym, m.in. poprzez dobudowanie nowego pałacu z barbakanem, krużganków na dziedzińcu i podwyższenie wieży głównej. Następnie, w latach 1585–1608, powstały kolejne dwa skrzydła zamku, dzięki czemu zyskał konstrukcję, którą możemy podziwiać do dziś. W XIX wieku Oleśnica stała się lennem monarchii pruskiej i zamieszkała w nim rodzina Friedricha Wilhelma, a po klęsce Niemiec w I wojnie światowej i abdykacji cesarza ulokowano tu żonę oraz dzieci następcy tronu. W 1945 rodzina zamieszkująca zamek zbiegła do Niemiec, w obawie przed nadciągającym frontem, zabierając najcenniejsze wyposażenie. Obiekt został znacjonalizowany i przeznaczony na cele oświatowe. Obecnie jest siedzibą Centrum Kształcenia i Wychowania Ochotniczych Hufców Pracy. Renowacja zabytku jest przeprowadzana sukcesywnie od lat 90. Na odnowionej części dachu znajduje się dachówka marki Koramic–Karpiówka w kolorze antracytowym.

Opracowanie Wienerberger Ceramika
Budowlana Sp. z o.o.
Fotografie: Wienerberger