Philips, globalny lider na rynku oświetleniowym, oferuje szeroki wachlarz rozwiązań w zakresie oświetlenia zewnętrznego i wewnętrznego przy wykorzystaniu najnowszych technologii LED. Projekty oświetleniowe obejmują nowe inwestycje, jak i modernizacje istniejących już instalacji. Zaproponowane rozwiązania przynoszą oszczędności, sięgające 70% obecnie zużywanej energii dzięki zastosowaniu LED i sterowników oświetlenia. Nasze projekty oświetlenia architektonicznego nie tylko dostarczają niezapomnianych wrażeń estetycznych, ale również stają się integralną częścią miasta. Philips oświetlił m.in.: Wieżę Eiffla, Tower Bridge, Bramę Brandenburską i wiele innych. Przykładowe realizacje w Polsce: Żuraw Gdański, Zamek Królewski w Warszawie, Kanał Młynówka w Opolu, Zespół Spichlerzy w Grudziądzu, Pałac Biskupów w Kielcach i wiele innych.

Żuraw Gdański to jedna z budowli, które należy określić jako obiekt-ikonę miasta. Można nawet zaryzykować stwierdzenie, że jest obiektem-symbolem, identyfikowanym z Polską. Projekt iluminacji musiał sprostać tak wysokiej randze obiektu, zadbać o bardzo czysty przekaz formy architektonicznej i historycznej.

Biorąc pod uwagę te uwarunkowania, jako autorzy projektu (arch. Michał Kaczmarzyk, inż. Krzysztof Pająk) postanowiliśmy wprowadzić iluminację w formie ogólnej, zalewowej, ale realizowanej z opraw doziemnych, tak, aby uwypuklić detale podziałów poziomych elewacji. Dzięki takiemu rozwiązaniu wszystkie gzymsy i wypusty elewacji uzyskały delikatne świetlne podkreślenie dzięki różnicy luminancji na powierzchni elewacji – stycznej do osi strumienia światła opraw doziemnych, a płaszczyzną prostopadłą gzymsów pośrednich, głównego gzymsu czy parapetów. Całość uzupełniła iluminacja połaci dachowych, zrealizowana dzięki oprawom liniowym. Bez wątpienia ta techniczna część projektu, której celem było noc--ne zaprezentowanie obiektu jako jednorodnej bryły, tak, aby światło nie stanowiło nowej wartości modelującej formę architektoniczną, zamykała typowe myślenie o projekcie iluminacji.

Kłopotliwa część fasady – drewniana obudowa mechanizmu Żurawia, ze względu na własności pochłaniające światło, stała się inspiracją do realizacji drugiej części projektu, będącej bezpośrednim przekazem, skierowanym do mieszkańców i turystów zwiedzających Gdańsk. W ciągu dnia, obiekt, skrywający swoje wnętrze w ciemnej drewnianej obudowie, był dla nas zawsze pewną zagadką i tajemnicą, każdy prawie na pamięć zna jego sylwetę, gabaryty i kolorystykę, ale mało kto pamięta, jak wygląda jego serce, to, co przez wiele lat stanowiło o jego aktywnym życiu. Ta część projektu miała za zadanie stworzyć formę nocnego zaproszenia do aktywnego zwiedzania obiektu w dzień. Dzięki kontrastowi pozostawionej bez iluminacji ciemnej, drewnianej obudowy zewnętrznej elewacji i podświetleniu jej wnętrza wraz z całym mechanizmem wyciągowym, udało się wyeksponować w części treść wystawienniczą Muzeum Morskiego.

Mieliśmy nadzieję,że zwrócenie uwagi na serce obiektu w nocy skłoni zwiedzających do powrotu następnego dnia. Realizując każdy projekt dążę do osiągnięcia wartości ponadtechnicznej tworzonej iluminacji. Zwracam uwagę widza nie tylko na nocną prezentację obiektu, ale głównie na historię do niego przypisaną.

Tak właśnie wygląda projekt iluminacji oddziału NBP w Gdańsku przy Targu Węglowym. Wspólnie z inż. Krzysztofem Pająkiem chcemy zaproponować jako pełną prezentację bogactwa detalu architektonicznego elewacji tego budynku. System iluminacji tego obiektu składa się z części odpowiedzialnej za całościowe traktowanie światłem elewacji oraz poprawność prezentacji kubatury i opraw, bardzo mocno uwypuklających strukturę i detal architektoniczny parteru. Całość uzupełniona jest o podświetlenia drobniejszych detali, znajdujących się ponad parterem, nie zapominając jednocześnie o połaciach dachowych. Ze względu na bogactwo elewacji, na etapie przygotowywania projektu wykorzystaliśmy możliwości techniczne Mobilnego Laboratorium Światła, jakie oferuje firma PhilipsLighting. Wykonane zostały precyzyjne próby oświetleniowe dla praktycznie wszystkich ważniejszych części elewacji – zarówno od strony ulicy Okopowej, jak również od strony Targu Węglowego. Dzięki możliwościom, jakie daje zastosowanie opraw o bardzo różnych charakterystykach strumienia światła, jak również o różnych temperaturach barwy bieli, w czasie prób udało się dobrać rozwiązania najbardziej optymalne pod względem mocy światła wprowadzonego na elewację obiektu. Jednocześnie dobrana została kolorystyka źródeł światła, tak, aby dopasować ją do materiałów wykończeniowych elewacji oraz dbając, by odwzorowanie barw stało na najwyższym poziomie.

Projekt ten ma być swego rodzaju zwróceniem uwagi na kunszt dawnych projektantów i wysoki poziom rzemiosła budowlanego. Oczywiście nie zapominamy o tym, że chcemy oddać piękno tego budynku spacerującym po nocnych ulicach Starego Miasta w Gdańsku.

Architekt Michał Kaczmarzyk
Fotografie: autor