Prowadzone od kilku lat kompleksowe prace w jednej z najokazalszych łódzkich rezydencji pałacowych dobiegają końca. Jednym z trudniejszych wyzwań, które stanęły przed firmą  Mosaicon, odpowiedzialną za prace konserwatorsko-restauratorskie wystroju wnętrz, była rekonstrukcja nigdy niezrealizowanych wielu elementów dekoracji pałacu.

Poznańscy, obok Scheiblerów i Heinzlów, byli na przełomie XIX i XX w. jedną z trzech najpotężniejszych finansowo rodzin przemysłowych. W Łodzi i okolicach pozostawili po sobie liczne rezydencje, w tym najbardziej charakterystyczne i monumentalne pałace: przy ulicy Ogrodowej, Więckowskiego i Gdańskiej. Wszystkie rezydencje należące do firmy Towarzystwo Akcyjne Manufaktur Bawełnianych I.K. Poznańskiego to przykłady wspaniałej europejskiej architektury, których nie powstydziłyby się takie miasta jak Berlin, Wiedeń czy St. Petersburg. Pałac przy ulicy Gdańskiej, obecnie siedziba Akademi Muzycznej w Łodzi, jest tutaj dobrym przykładem. Zaprojektowany został przez architekta Adolfa Zeligsona, który wykonywał zlecenia głównie dla dwóch najbogatszych rodzin żydowskich łódzkich przemysłowców: Poznańskich i Silbersteinów. Zeligson w 1904 r. zaprojektował w stylu neorenesansowym pałac p rzy ulicy Długiej (obecnie Gdańskiej), który pełniąc funkcję reprezentacyjną charakteryzował się niebywałym przepychem, zwłaszcza we wnętrzach. Budowę rozpoczęto w 1904 r., wstrzymano na skutek rewolucji 1905 r., i wznowiono dopiero w 1906 lub1907 r. Wielkie bogactwo wnętrz, utrzymanych w wielu stylach historycznych, ukazuje jednak pewne cechy, świadczące, że niektóre elementy wystroju nie zostały do końca zrealizowane. Brakuje m.in. nigdy niezrealizowanych parkietów taflowych, przeszkleń witrażowych, sztukaterii sufitowych. Niemożliwe jest, aby w tak bogato dekorowanych wnętrzach, wypełnionych licznymi boazeriami ściennymi, sztukateriami, kredensami, kominkami, tapiseriami itp., brakowało wielu elementów, które dopełniałyby spójnego wystroju wnętrz. Nieznane są przyczyny takiego stanu rzeczy, jednak mogło na to mieć wpływ wiele czynników, m.in. wspomniana rewolucja 1905 r. oraz wybuch I wojny światowej.

Rewitalizacja pałacu, prowadzona od kilku lat w ramach unijnego projektu, obejmowała m.in. kompleksowe prace konserwatorsko-restauratorskie elewacji zewnętrznych oraz wnętrz pałacu, w zakresie m.in.: sufitów sztukatorskich, boazerii ściennych, stolarki drzwiowej, witraży, metaloplastyki oraz posadzek kamiennych i drewnianych.

Oprócz wielu typowych problemów dla tak kompleksowo prowadzonych prac, które wymagały dużego doświadczenia technologicznego i technicznego, koordynacji wszystkich działań i stwarzały wiele wyzwań konserwatorskich dla całego zespołu, prace w pałacu Poznańskiego wymagały również pracy naukowo-projektowej oraz wielu szerokich działań rekonstrukcyjnych. Obejmowały one m.in.: rekonstrukcję sztukaterii sufitowych, mazerunków i złoceń; wykonanie nowych stylizowanych repusowanych maskownic i okapu kominkowego; rekonstrukcję parkietów taflowych, rekonstrukcję marmoryzacji ściennych, rekonstrukcję witraży, tapiserii ściennych, lambrekinów. Podejmowano również liczne decyzje dotyczące lokalizacji złoceń, rodzajów marmoryzacji oraz dyspozycji kolorystycznych.

Dzięki tak kompleksowo prowadzonym pracom oraz zaangażowaniu wielu doświadczonych firm wykonawczych, rzemieślników, projektantów oraz świadomemu inwestorowi i użytkownikowi, przy merytorycznym udziale nadzoru konserwatorskiego, jeden z najcenniejszych obiektów pałacowych Łodzi już niedługo odzyska swój dawny blask.

Opracowanie: Michał Potz
Dyplomowany konserwator dzieł sztuki
Fotografie: R. Tomczyk